GJUHA E NDALUAR – SHQIPTARËT NË GREQI DHE TURQI

Në tokat ku dikur dëgjohej kënga shqipe e maleve dhe e detit, sot heshtja është bërë ligj.

Në Greqi, gjuha e arvanitëve – themelues të shtetit helen – u ndalua në shkolla, u përbuz në administratë dhe u fsheh pas emrit “helen”. Në Epir e në Çamëri, fëmijët shqiptarë nuk kanë të drejtë të mësojnë gjuhën e gjyshërve të tyre, sepse ajo kujton rrënjët e vërteta të vendit.

Në Turqi, mijëra shqiptarë që gjetën strehë pas shekujsh luftërash u asimiluan nën parullën “një komb, një gjuhë”. Mësimi i shqipes lejohet vetëm në forma private, si të ishte diçka për t’u fshehur.
Në të dyja anët e Egjeut, shqipja mbetet gjuha e ndaluar — sepse ajo ruan kujtesën e një të vërtete që s’mund të shuhet:

se shqiptarët ishin këtu shumë përpara se të shpikeshin kufijtë dhe emrat e rinj.

Gjuha shqipe nuk është vetëm fjalë – është dëshmi, është kujtesë, është rrënjë. Dhe rrënjët, sado t’i mbulosh, gjithmonë gjejnë dritë për t’u ringjallur. @s.ndrecaj