Nuk ishte sllav, as bullgar, as maqedon, PITU GULI – SHQIPTARI I KRUSHEVËS QË RA PËR LIRI

Nuk ishte sllav, as bullgar, as maqedon. Ishte biri i Krushevës shqiptare, nga fisi i vjetër aromuno-shqiptar, që foli shqip dhe vdiq për tokën e vet. Në vitin 1903, kur flamuri i kryengritjes së Ilindenit u ngrit në malet e Manastirit, Pitu Guli e mori pushkën dhe doli për liri — jo për një shtet të huaj, por për çlirimin e vendit nga osmanët. Ai ishte komandanti që mbrojti Republikën e Krushevës, atë copë toke të lirë që zgjati vetëm dhjetë ditë, por që hyri në histori si dëshmi e trimërisë iliro-shqiptare.

Në Betejën e Meçkës, Pitu Guli nuk u tërhoq. I rrethuar, i plagosur, ai ra me armën në dorë, duke thënë: “Lirinë s’e merr kush që nuk di ta japë me gjak!” Sot, disa duan t’ia veshin emrin kombit të tyre, ta përvetësojnë, ta shtrembërojnë, por historia s’e fal gënjeshtrën. ADN-ja, emrat e familjes dhe dëshmitë e kohës tregojnë të vërtetën: Pitu Guli ishte shqiptar i Krushevës, ashtu siç janë me qindra të tjerë që dhanë jetën në atë kryengritje për nderin dhe lirinë e këtij trualli.

Fusnotat

1. Keith Brown, The Past in Question: Modern Macedonia and the Uncertainties of Nation, Princeton University Press, 2003.
2. D. Dakin, The Greek Struggle in Macedonia, 1897–1913, Institute for Balkan Studies, Thessaloniki, 1966.
3. Hristo Andonov-Poljanski (ed.), Documents on the Struggle of the Macedonian People for Independence and a National State, Skopje, 1985.
4. Robert Elsie, Historical Dictionary of Albania, Scarecrow Press, 2010