Disa kuriozitete interesante për popullin shqiptar, që mund t’i proklamojmë me krenari para të huajve

1. Gjuha Shqipe është unike në botë

• Shqiptarja është një nga gjuhët më të vjetra të Evropës dhe bën pjesë në një degë më vete të gjuhëve indoevropiane – nuk lidhet ngushtë me asnjë gjuhë tjetër.

• Ka dy dialekte kryesore: gegërishtja (veriu) dhe toskërishtja (jugu), që përfaqësojnë ndarje shekullore, por me një strukturë të përbashkët.

2. Simboli i shqiponjës dykrerëshe është mijëravjeçar

• Shqiponja dykrerëshe, simbol i flamurit shqiptar, është përdorur që në kohën e Ilirëve dhe Bizantit, dhe më pas nga Kastriotët, familja e Gjergj Kastriotit – Skënderbeut.

• Ajo përfaqëson shqiptarin me sy në lindje dhe perëndim, gjithmonë vigjilent.

3. Shqiptarët janë një nga popujt më të lidhur me malet

• Gjatë historisë, shqiptarët kanë jetuar shumë në zona të thella malore, duke ruajtur zakonet e tyre dhe shpesh kanë qenë të paarritshëm për pushtuesit.

• Fjalët për male, gurë, udhëtime, stinë, etj., janë të pasura dhe të lashta në gjuhën shqipe.

4. Kanuni i Lekë Dukagjinit është një nga kodet më të vjetra zakonore në Evropë

• Ky është një sistem ligjesh të pashkruara që rregullonte jetën shoqërore dhe familjare te shqiptarët për shekuj me radhë.

• Thekson nderin, mikpritjen, hakmarrjen, fjalën e dhënë dhe bujarinë.

5. Mikpritja shqiptare është një nga më të famshmet në botë

• Në Kanun thuhet: “Shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut”.

• Edhe sot, në shumë zona shqiptare, miku nderohet si anëtar i shenjtë i familjes – zakon që habiti udhëtarët e huaj ndër shekuj.

6. Gjurmë të shqiptarëve gjenden në shumë vende të Evropës

• Arbëreshët në Itali janë pasardhës të shqiptarëve që emigruan gjatë pushtimeve osmane në shek. XV.

• Arbëneshët në Greqi kanë ruajtur zakonet e tyre për shekuj, megjithëse janë përballur me asimilim.

• Të dyja këto grupe flasin forma të vjetra të shqipes dhe mbajnë folklor të pasur.

7. Shqipëria ishte një nga vendet e rralla që strehoi hebrenjtë gjatë Holokaustit

• Gjatë Luftës së Dytë Botërore, shqiptarët mbrojtën hebrenjtë, ndonëse vetë ishin nën pushtim.

• Koncepti i “besës” u tregua thelbësor – fjala e dhënë për mbrojtjen e mikut ishte më e rëndësishme se frika nga pushtuesi.

8. Muzika polifonike shqiptare është trashëgimi e UNESCO-s

• Veçanërisht në jug të Shqipërisë, polifonia (këngë me shumë zëra) është një formë unike në botë, e njohur nga UNESCO si pasuri e trashëgimisë botërore.

• Është muzikë që nuk shkruhet, por trashëgohet gojarisht.

9. Ilirët janë të parët që përmenden në histori si paraardhës të shqiptarëve

• Emri “Ilir” shfaqet në burime që nga shekulli III para Krishtit.

• Shumë emra qytetesh, lumenjsh dhe malesh në Ballkan kanë prejardhje ilire – përfshirë Dardania (Kosova) dhe bjeshkët shqiptare.

10. Disa fjalë të shqipes janë ndër më të vjetrat e ruajtura në Evropë

• Fjalë si “dritë”, “zemër”, “nënë”, “bukë”, “ujë”, “diell” dhe “mal” kanë origjinë parahistorike, që ruajnë strukturën e gjuhëve më të lashta indoevropiane. /Trungu & InforCulture