PSE GOCE DELÇEVI ISHTE SHQIPTARË ORTODOKS?!

Prindërit Shqiptarë, vëllezërit e motrat që të gjithë me emra Shqiptarë . Si mundët që Bullgarët ta quajnë “Bullgarë” e Maqedonasit ” Maqedonë” ???

Lindi më 1872 në Kukush (Kilkis), në atë kohë në Perandorinë Osmane, sot në Greqi. U shkollua në Selanik dhe më pas në Akademinë Ushtarake të Sofjes. U bë një nga figurat kryesore të lëvizjes revolucionare që fillimisht kishte synim autonominë e Maqedonisë nga Perandoria Osmane.

Përkatësia e tij etnike – shumë e diskutuar:

Bullgarët e konsiderojnë Dellçevin bullgar, duke u mbështetur në tekstet e tij ku ai shkruan në gjuhën bullgare dhe identifikon veten si pjesë e popullit bullgar.

Maqedonasit e sotëm pretendojnë se ai ishte maqedonas (me ndjeshmëri lokale të asaj kohe), edhe pse vetë identiteti “maqedonas” si komb më vete nuk ishte formësuar në atë periudhë.

Shqiptarët (në disa teori të avancuara prej studiuesve si Abdulla Mehmeti dhe Elida Jorgoni) sugjerojnë se ai kishte origjinë familjare shqiptare, veçanërisht përmes emrave të prindërve dhe vëllezërve/motrave, të cilët janë tipikë shqiptarë ortodoksë.

E Shqiptarët heshtin ! Pse?!

• Nëna: Sulltane Nurxhiu – emër që tingëllon më shumë shqiptar ose turkoshqiptar.
• Babai: Nikollë Dhimitri – emër i zakonshëm në rrethin e shqiptarëve ortodoksë.
• Motra: Rrushja, Cuca, Lika, Tina – emra tipikë shqiptarë të jugut.
• Vëllezërit: Mici, Mili, Krista – këto emra janë të përbashkët në shumë komunitete ortodokse, por hasen edhe tek shqiptarët.

Shumë figura shqiptare të hershme ortodokse janë “hijëzuar” nga historia, për shkak të ndarjes fetare ose mungesës së interesit institucional.

Kultura familjare e Dellçevit përmendet si shumë e afërt me traditat shqiptare të zonës së Kukushit, ka shumë arsye të besohet se Goce Dellçev mund të ketë qenë me prejardhje shqiptare ortodokse. Kjo është një çështje që meriton më shumë studim akademik serioz, hapje arkivash dhe përballje me të vërtetat historike, larg politikës nacionaliste.

Pse nuk flasin akademitë shqiptare për këtë?

Akademitë shqiptare shpesh kanë ndjekur një linjë të tërhequr, jo konfrontuese ndaj çështjeve “delikate” që mund të shkaktojnë tensione me fqinjët.

Shumë figura shqiptare të hershme ortodokse janë “hijëzuar” nga historia, për shkak të ndarjes fetare ose mungesës së interesit institucional.

@ s.ndrecaj