Arnautët apo Arnavudët e Mesdheut?! Historiku, etimologjia & origjina e emërtimit Arnavut/Arnaut
Emërtimi modern Arnaut, është një etnonim turk që përdoret për të identifikuar shqiptarët.
Historiku
Arvanid (اروانيد), Arnavud (آرناوود), shumës: Arnavudlar (آرناوودلر) ishin një nga shenjat etnike që përdoren zakonisht, përveç etiketave të rregullta fetare, për identifikimin e njerëzve në të dhënat zyrtare të shtetit osman
Arnavudluk (آرناوودلق) ishte emërtimi gjeografik otomano-turqisht i rajoneve shqiptare, duke përfshirë zona të tilla si Shqipëria e sotme, Kosova, Maqedonia Perëndimore Veriore, Serbia Jugore, Mali i Zi jugor dhe pjesë të Greqisë veriore.
- Arnavut, shumës: Arnavutlar;
- Arnavutça duke u quajtur gjuha shqipe.
Etimologjia & Origjina e emërtimit Arnavut/Arnaut.
Turqit osmanë e huazuan emrin arvanitas për shqiptarët pasi e dëgjuan nga grekët bizantinë si Άλβανίτης (Albanítis), që rrjedh nga Άλβάνος (“Albános”). Shqiptimi i “β” ndryshoi nga /b/ në të lashtë Greqisht në v/ në greqishten bizantine dhe si rezultat pasqyrohet në termin turk, Arnavut ose Arnaut, me mënyrat e metatezës (-van- në -nav-).
Skënderbeu njihet si Arnauth në kronikat e gjuhës latine që në 1510, por në kronikat turke në gjuhën arabe që nga viti 1200.
Ponti.D. Pio secundo Et se chiamata Paulo Angelo Arrchiepiscopo de Durazo de tutta tua setta insestissimo ho este iurato fratello cordialisimo del Ilustrillimo signor Georgio Castrioth Arnauth: alias Scanderbeg uechio. Qua se con li altri signori Arnauth & altri Levanti…
“…Ponti.D. Pio i II, Paulo Angelo Kryebishop i Durrësit dhe i të gjithë sektit tënd, unë të betohem si vëllai më i përzemërt i Zotit të shquar Gjergj Castrioti Arnauth: preudonimi Scanderbeg i moshuar. Këtu nëse me zotërinjtë e tjerë Arnauth & të tjerët Levantë…”
[LETRA E PAUL ENGELIT për saraçenët: me një broshurë nga Kurani:Epistola ad Saracenos : cum libello contra Alcoranum Angelus, Paulus S.l, [ca. 1510]
Përshkrime nga autorë modernë.
Malcolm, Noel. “Kosova, një histori e shkurtër”. London: Macmillan, 1998, fq.29 “Emri i përdorur në të gjitha këto referenca është i njëjtë, duke lejuar variacionet gjuhësore: ‘Albanenses’ ose ‘Arbanenses’ në latinisht, ‘Albanoi’ ose ‘Arbanitai’ në greqishten bizantine. e fundit prej tyre, me një ndërrim të brendshëm të bashkëtingëlloreve, dhanë formën turke ‘Arnavud’, nga e cila rrjedh më vonë ‘Arnaut’.)”
Grupet Etnike të Evropës: Një Enciklopedi; Jeffrey E. Cole – 2011, Faqe 15, “Arbëreshë ishte termi vetëpërcaktim i shqiptarëve përpara pushtimit osman të shekullit të 15-të; terma të ngjashëm përdoren për popullatat me origjinë shqiptare që jetonin në Greqi (“Arvanitika”, përkthimi grek i arbëreshëve. ) dhe Turqia (“Arnaut”, turqisht për termin grek Arvanitika
Malcolm 2009, fq. 233. “Dhe një ndërlikim i mëtejshëm futet nga termi “Arnaut”, të cilin ai mund ta përdorte si sinonim për “shqiptar”, ka tentuar të sugjeronte ata shqiptarë (në kuptimin etniko-gjuhësor) që vepronin si ushtarë për osmanët — edhe pse këta përfshinin shqiptarë katolikë si dhe ata myslimanë (Kur raportet e hershme i referohen forcave lokale osmane, si p.sh Forca e udhëhequr nga Mahmut Begolli [Mehmet Beyoğlu], pashai i Pejës, ata zakonisht deklarojnë se përbëheshin kryesisht nga arnautët, por që pretendojnë se termat arnaut dhe shqiptar nuk nënkuptonin shqiptarët etnikë, kur zbatoheshin për përkrahësit e Pikolominit, prandaj të mos e ketë të vështirë të pranojë se ata e kishin atë kuptim, kur zbatoheshin për ata që luftonin kundër tij.)”
https://www.sothebys.com/…/jean-leon-gerome-arnaut-of…