PELLAZGËT, RACA E HARRUAR – SHQIPTARËT, BABALLARËT E GREQISË SË LASHTË DHE EUROPËS
Ky është një kapitull i pjesës së parë të librit NJË RACË E HARRUAR – PELLAZGËT, të Eduard Schneider. Libri ndahet në dy pjesë: pjesa historike dhe pjesa gjuhësore. Është botuar në Konstantinopojë, më 31 dhjetor 1893, Edouard Schneider.
Nuk është i lejuar ta publikojë askush veç gazetës Shqiptari.eu, dhe personit të lejuar nga autori.
Ja edhe dedikimi që autori ia bënë të bijes
DEDIKIM
Shumë miq të nënës tënde dhe të mi, më se njëzetë herë, më kanë thënë të shkruaj atë që dija për Shqipërinë, për vendin ku e kam njohur nënën tënde me të cilën jam martuar dhe e cila të solli në këtë botë.
Në venat tua rrjedh gjak shqiptari, dhe nëse ta dedikojë këtë libër është nga shkaku që ti duhet ta keshë gjithmonë afër vetes, që kurrë mos ta harrosh Atdheun tënd dhe gjuhën amtare, të cilës e ardhmja do t’ia njoh vlerat.
Në këtë moment, ti ende nuk di të lexosh, por ti tashmë e flet më mirë se unë këtë gjuhë burrash (ashpër), por e ëmbël në gojën tënde, edhe pse u ke buzëqeshur vetëm katër pranverave. Madje, ti qysh tash tregon fabula dhe legjenda, dhe duke më parë vazhdimisht duke shkruar, në gjuhën tënde të fëmijërisë, ti i tregon gjithkujt se po punoj për ty, për të fituar para që do të sjellin lodra.
Kur ta lexosh këtë libër të vogël dhe kur ta njohësh më mirë botën sesa në moshën që ke tash, si vajzë e rritur, pastaj grua dhe nënë familjeje, ti do të kuptosh se qëllimi i shkrimeve të mia mbrëmjeve, nuk ka qenë të fitojë para për lodrat tua, por për të ngjallur kujtimin e racës primitive (të lashtë) të harruar siç janë Pellazgët, të cilët i kanë lindur shqiptarët dhe nënën tënde.
Shekulli në të cilin ti do të jetosh do t’i takojë sikur njeriut (burrit) dhe femrës (gruas); pra nëse do të dëshiroje që hiri i babait tënd të jetojë në varr, bëj si ai, edhe pse nuk ishte shqiptar; puno aq sa do të mundesh, për ta ringjallur gjuhën e pasur të stërgjyshërve tanë të përbashkët, sepse edhe unë si evropian, jam pasardhës i Pellazgëve autoktonë, të cilët e populluan Evropën, këtë kontinent, ishull i madh i cili e ka parë të shfaqet mbi tokë stërgjyshin e familjes së madhe dhe inteligjente të njerëzimit.
Konstantinopojë, më 31 dhjetor 1893, Edouard Schneider
- NJË RACË E HARRUAR PELLAZGËT DHE PASARDHËSIT E TYRE
- PJESA E PARË
- AUTOR: EDOUARD SCHNEIDER, ISH INXHINIER, SHEF I PROVINCËS SË SHKODRËS – SHQIPËRI – PËR QEVERINË OTOMANE
- PËRKTHEU: SEFEDIN KRASNIQI
Kushdo që do ta lexojë komplet librin e Edouard Schneider mbi Pellazgët, përkthimit të cilit i kam kushtuar një kohë të çmuar, do të kuptojë se, përveç të vërtetës së madhe që shqiptarët janë pasardhësit direkt të tyre, të gjithë emrat e zotave dhe perendeshave greke kanë kuptim në gjuhën shqipe. Të gjithë bijtë dhe bijat e tyre, gjithashtu, kanë emra që zbërthehen dhe kanë kuptim vetëm në gjuhën shqipe. Emrat e të gjithë heronjëve të luftërave antike kanë emra që autori me shumë kujdes i ka zbërthyer në gjuhën shqipe. Pra, Pellazgët flisnin gjuhën e cila, sipas autorit, edhe sot flitet në Mirditë (Veriu i Shqipërisë). Ne, shqiptarët, nuk jemi bijtë e Evropës, por baballarët e saj… SK
Pellazgët
Pellazgët, thotë M. Paul Guérin, banorë primitivë (të lashtë) të Greqisë dhe Italisë, duket të kenë ardhur nga Lindja dhe i takojnë racës indo-evropiane. Kur arrijnë në Danub, një pjesë e tyre kalon këtë lum dhe depërton në ishullin helenik, të tjerët ngjiten përgjatë lumit Sava, e cila i çoi në Itali. Nga ky fakt, njihen dy degë të pellazgëve; njëra orientale, në Greqi dhe tjetra perëndimore, në siujdhesën italike. Pa dyshim, kah viti 200 para Krishtit, pellazgët prekën Danubin.
Ja pra, me dy fjalë, historia e emigrimit të këtij populli të madh, apo më mirë të themi i këtyre barbarëve, për të cilët na flet Herodoti, babai i historisë, i cili jetoi në shekullin e katërt para erës sonë dhe të cilët sipas këtij historiani, siç do të shohim në vazhdim, vinin (kishin prejardhjen) helenët.
Duke kërkuar etimologjinë e fjalës pellazgë, ne gjejmë se grekët i përcaktonin (i quanin) me këtë fjalë banorët që shtriheshin mbi (përtej) det. Shqiptarët me gjuhën e tyre, këtë fjalë e përkthejnë me banorët ose njerëzit e maleve, të Péla për pylha (pylli) dhe të gjin njerëz. Pellazgët pra ishin Pylhagjin (gjinpylli) nga na del fjala Pelasgus, Pelasges, njerëz të pyllit apo maleve, d.m.th. njeriu që i parapriu njeriut të shpellave, trogloditëve.
Kush ishin këta Pellazgë? Nga vinin?
Të shohim se çfarë thotë së pari Herodoti.
Cresus (Kresusi), mbreti i Ledianës-ve (lidienëve) dhe i shumicës së grekëve ionien e eonien të Azisë së Vogël, pasi kishin vendosur t’i sulmojnë persët, i drejtohet orakullit të Delphes dhe i kërkon nëse mund të bartte armë kundër këtij populli dhe nëse duhej t’i bashkohej ndonjë ushtrie ndihmëse. Përgjigjja ishte se Kresusi u bënte luftë persëve, do ta shkatërronte një perandori të madhe, si këshillë, orakulli i rekomandonte mbretit të madh t’ia bashkëngjiste vetes, si aleatë, grekët më të fortë.
Kresusi (Cresus) mësoi se në rreshtat e parë, nga këta të fundit ishin lacedemionenët dhe athinasit, të parët me origjinë doriene e të dytët me origjinë ioniene.
Këto dy kombe, thotë Herodoti, prej shumë kohësh ishin më të shquarit dhe ishin pasardhës të athinasëve apo pellazgëve të lashtë, ndërsa tjerët, d.m.th. lacedemonienët nga helenët. Këta të Atikës, pra athinasit, nuk kishin emigruar kurrë, ata të Spartës, lacedemonienënt kishin ndërruar atdhe disa herë.
Nën mbretërinë e Deucalion (Dukaluani), ata kishin banuar në Ftiotidë–Greqia qendrore, (Phtiotides-në gr. vjetër ; Περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας), e nën sundimin e Dorus-it, të birit të Helenit, të birit të Dukaluanit, vendit të Ossa dhe të Olimpit që quhej Histiotida. Kadmenët (cadmenes) pasi i kishin përzënë, ata u vendosën rrëzë Pindit, në vendin e quajtur Macédnos, pastaj në Dripopidë (Dryopides) dhe përfundimisht në Peloponez, ku e morën edhe emrin Dorianë.
Sipas të njëjtit autor, Pellazgët i kishin kolonizuar brigjet deri në Hellespont, pra shumicën e ujëdhesave të Arqipelit dhe madje edhe bregdetin e Azisë së Vogël, pasiqë kur gjenerali Darius Othanes, e mori Lamponinë me ndihmën e anijeve të Lesibiens, Lemons dhe Imbros, të gjitha këta ishuj ishin të banuar nga Pellazgët .
Sa i përket bregdetit të Azisë së Vogël, Herodoti na thotë më tutje se kur Xeroxes (Kseroks) përgatiti ekspeditën kundër grekëve, ionienët kishin njëqind anije dhe se pajisja e tij ishte e ngjashme me të grekëve. Gjatë gjithë kohës, derisa këta të fundit banuan në Peloponez, vendi që tash quhet Achaïe dhe para ardhjes në këtë vend të Danausit dhe Xuthus-it, ionienët quheshin Pelasges-Egiales, pastaj për shkak të Ion-it, i biri i Xuthus, pasardhës i Dukaluanit, ata u quajtën ionas (Ioninens)
Është e njëjta gjë me ujdhesarët të cilët i kishin shtatëmbëdhjetë anije dhe gjashtëdhjetë anije me vela (eoliene). Të parët ishin nga raca pellazge e të dytët quheshin pellazgë.
Përfundimisht, prapë Herodoti na jep gjenealogjinë e athinasëve, në këtë mënyrë: këta të fundit (athinasit), kur pellazgët posedonin atë që sot quhet Greqi, ishin pellazgë dhe i quanin Cranaens . Nën sundimin e mbretit Cecrops u quajtën Cecropides; kur Erechatée trashëgoi sovranitetin e tij, ata ndërruan emrin dhe u quajtën athinasë. Më në fund, Ioni i biri i Xuthus-it, pasi bëhet shef i tyre, për shkakun e tij ata u quajtën ionas (ioniens).
Ja se ç’na thotë për pellazgët Herodoti i vërtetë dhe këtë e shkroi në vitin 456 para Krishtit.
Emigrimi i pellazgëve, nëse ka ndodhur, daton së paku 7 apo 8 shekuj para epokës kristiane dhe jo në vitin 200 para Krishtit, sikur e thotë M. Paul Guerin.
Para se të shkojmë më larg, ta kërkojmë etimologjinë e emrit të parë, i cili përcaktonte pellazgët-athinas-Cranaens. Dihet që athinasit ishin më të fortit e Greqisë. Dihet gjithashtu se perëndesha Minerva ishte ajo që ia kishte dhënë emrin e vet Athinës dhe që kjo perëndeshë kishte dalë e armatosur nga koka apo kafka e Jupiterit. Por, te Cranaens, gjejmë dy rrënjë të shqiptarëve (shqipes), Kry, që në shumës bënë Kréna dhe ens, mbetje e rrënjës gjins, ose gjens, që d.m.th. njerëz, ashtu siç quhen edhe sot në disa pika (vende) të Shqipërisë. Kréna, do të thotë koka, shef dhe gjins ose gjens, njerëz apo banorë. Cranaens-it, pra, shefat e njerëzve, njerëz të Greqisë, apo më mirë me thënë, të preferuarit e perëndeshës Minerva.
Pra, grekët, athinasit të paktën, shumë më vonë në histori, ende kishin njohuri të gjuhës së pellazgëve, nga të cilët e kishin prejardhjen dhe ajo (gjuha) kishte hyrë tashmë në fazën aglutinuese.