Historia e dhimbshme e një prej dëshmitarëve më të rëndësishëm të ‘Gërdecit’. Ish-funksionari i Ministrisë së Mbrojtjes azil në Francë: Ministri më siguroi se nuk të ndodh gjë!

Një nga dëshmitarët që është thirrur për procesin e Gërdecit është edhe Armand Tartari, një ish punonjës i Ministrisë së Mbrojtes, i cili pas tragjedisë, u dënua me një vit burg. Menjëherë pas dënimit ai u largua jashtë vendit së bashku me familjen nga frika se mund t’i ndodhë ndonjë gjë prej “kafshëve që kishin dalë nga kontrolli” siç thoshte Efraim Diveroli, bisnesmeni i eksportit të fishekëve kinezë në Afganistan.

Ai për një vit jetoi në situatë të rëndë duke u fshehur e fjetur poshtë urave në Francë. Këtu la të shoqen me 2 vajza, e më pas nisi procedurat për azil. Pas disa vitesh ai dha një intervistë për mediat franceze.

Gazeta e përditshme “Humanite”, më 24 shtator 2013, shkruante për Tartarin:

“Pesë vjet pas shpërthimit të Gërdecit, një drejtësi e korruptuar bën viktima të tjera nga një proces i padrejtë. Jemi pak a shumë 15 funksionarë të Ministrisë së Mbrojtjes që po bëhemi ‘koka turku’. Refuzoj ta pranoj sepse fajtorët e vërtetë nuk janë hetuar ende,” shprehet Tartari. Ai thotë se kur iu dha dënimi “bota mu shemb para këmbëve. Ministri i Mbrojtjes më kishte siguruar që nuk rrezikoja gjë”.

Tartari ne atë intervistë tregonte se se si i kishin kërkuar 100 mijë euro për të anuluar dënimin. Ai tha se një tjetër ka dhënë 500 mijë euro për anulimin e vendimit. Konenti i tij ish: mirë që na kanë shkatërruar karrierën dhe jetën për përfitimin personal të të pushtetshmëve, por edhe na zhvatën për “t’i shpëtuar” nga drejtësia.

Shkrimi i plotë i “Humanite”

Është një histori komplekse dhe tragjike që duket se vjen si nga një roman spiunazhi i John Le Carré, apo nga një rrëfim surreal i Franz Kafkës. Por nuk në fakt është histori totalisht e vërtetë. Fati i ndryshoi brenda natës Armandit, një nëpunësi i lartë civil shqiptar tridhjetë e shtatë vjeçar i kapur në çështje që e tejkalojnë atë.

I mbërritur në Francë më 14 shkurt(2013) një ditë pas një dënimi me një vit burg që ai e konsideron të padrejtë, i arratisuri po përjeton një kalvar të dytë që nga fillimi i vitit. Kalvrari që Franca u shkakton 62 mijë personave që kërkojnë azil politik çdo vit. “Pas gjashtë muajsh në Francë, unë ende nuk kam asnjë ndihmë,” thotë ai në një frëngjishte të përsosur.

Ai zbuloi me habi “kalvarin e burokracisë franceze”. Hyrja në sportelin në selinë e policisë së Parisit për të mbledhur dosjen nga Zyra Franceze për Mbrojtjen e Refugjatëve dhe Personave Pa Shtetësi (Ofpra) është një pengesë e vërtetë. Duhet të ngrihesh shumë herët dhe të kalosh filtrin e “mafiozëve” që rregullojnë radhët sipas kombësive”, përshkruan ai. Dhe kur ai arrin atje, i thonë që të vijë sërish. “Kthehuni pas dy muajsh e gjysmë, në korrik do të ketë më pak njerëz”, urdhërohet ai.

“Është befasuese dhe tronditëse”, komentojnë Patrick Baudoin dhe Jeanne Ëarnet, avokatët e tij në Federatën Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut (Fidh). “Dhe është më keq në Kreteil. Nuk ka staf të mjaftueshëm”, shtojnë ata. Me një rritje prej 73% të kërkesave në pesë vjet, Franca është vendi i dytë më i kërkuar evropian. E ndërgjegjshme për këtë problem, qeveria synon të reformojë procedurat e azilit. Por Manuel Valls, Ministri i Brendshëm, vendosi rastësisht të shtyjë debatet për këtë çështje të ndjeshme për pas zgjedhjeve komunale të vitit 2014.

Kur Armandi më në fund arrin të mbledhë formularin e lakmuar, ai do të ketë njëzet e një ditë për ta plotësuar atë përpara se të thirret nga një agjent i Ofpra-s, i cili do ta pyesë për udhëtimin e tij. Më pas do të mund t’i tregojë se gjithçka ka nisur më 15 mars 2008, në fshatin Gërdec, rreth dhjetë kilometra larg Tiranës.

Ishte mesditë kur pas një shpërthimi në një depo armësh vdiqën 26 persona dhe u plagosën më shumë se 300 të tjerë.

Dy javë më vonë, një hetim i Neë York Times zbuloi ekzistencën e trafikut ndërkombëtar të armëve në skenën e kësaj tragjedie, pa u ditur deri më sot nëse ky ishte shkaku i shpërthimeve. E supozuar se do të shkatërronte municionet e vjetruara kineze për llogari të Tiranës, një kompani amerikane e armëve e quajtur AYE i maskoi ato si armë shqiptare në Uashington, e cila më pas ia dorëzoi ushtrisë afgane. Në janar 2011, një gjykatë në Miami e dënoi menaxherin e saj me katër vjet burg për këtë mashtrim.

Artikulli i Neë York Times përmend gjithashtu ryshfet e mundshme që u jepeshin zyrtarëve të lartë shqiptarë si Sali Berisha dhe Fatmir Mediu, atëherë kryeministër dhe ministër i mbrojtjes. Në shtator 2008, Kosta Trebicka, nënkontraktor shqiptar i AYE, autor i këtyre zbulimeve, mbeti viktimë e një aksidenti misterioz automobilistik… Për shkak të mungesës së dëshmitarëve, aspekti i trafikut të armëve të çështjes së Gërdecit u braktis më pas nga drejtësia shqiptare. . Por familjarët e viktimave po bëjnë thirrje për të gjetur fajtorët.

Më 13 shkurt 2013, u dhanë dënimet e Gjykatës së Apelit Tiranë, të vërtetuara shpejt në korrik nga Gjykata e Kasacionit: u kursyen përgjegjësit kryesorë në momentin e ngjarjeve. Ministri i Mbrojtjes, kreu i Forcave të Armatosura (ndonëse i dënuar me gjashtë vjet në shkallë të parë) dhe zëvendësi i tij, si dhe rreth dhjetë oficerë të lartë, u shpallën të pafajshëm. Por zyrtarë të Ministrisë së Mbrojtjes si Armand Tartari, drejtor buxheti, nuk përfitojnë nga kjo butësi. Ai u dënua me një vit burg për “shpërdorim detyre”, sipas një neni që nuk njihet në Europë, si anëtar i komisionit që caktoi çmimin e shitjes së metalit të armëve që do të asgjësohej!

“Pesë vjet pas shpërthimit të Gërdecit, drejtësia e korruptuar po bën viktima të reja përmes një gjyqi të padrejtë. Janë të paktën 15 zyrtarë të ministrisë që luajnë rolin e kurbanit në këtë aferë. Refuzoj ta pranoj, sepse fajtorët e vërtetë nuk shqetësohen”, thotë i indinjuar Armand Tartari. “Në vendet e korruptuara, gjykimet e sajuara po përhapen gjithnjë e më shumë”, shpjegon Jeanne Ëarnet.

“Bota u shemb para meje. Ministri i Mbrojtjes më siguroi se nuk jam në rrezik”, kujton ai. i paralajmëruar nga avokati i tij, ai u largua menjëherë në mal me pallton e tij të thjeshtë, kostumin dhe kravatën, duke lënë gruan dhe dy vajzat në Tiranë. “Në Shqipëri burgjet janë në duart e mafiozëve dhe gjithçka mund të ndodhë”, shton ai.

Ai pretendon se i është kërkuar të paguajë 100 mijë euro për heqjen e dënimit, se njëri nga të pandehurit i ka dhënë 500 mijë euro. Armand refuzon jo sepse fiton vetëm 650 euro në muaj, por sepse nuk dëshiron “të financojë krimet e mafies në një kohë kur Shqipëria kërkon të hyjë në Europë”.

Paratë janë një shqetësim i vërtetë. “Për të qenë një refugjat politik në Francë, duhet të jesh gjithmonë në dispozicion për të marrë letra. Ju nuk keni punë, nuk keni strehim. Duhet të mbështetesh te miqtë,” ankohet ai. Situata e tij është edhe më e dëshpëruar sepse avokati i tij i parë, një mbrojtës i të drejtave të njeriut, nuk i bëri asnjë nder. i ka dërguar një faturë mbi 5000 euro për njëzet e gjashtë orë punë, ose 200 euro në orë pa taksa, pa asnjë rezultat.

Më 18 korrik, falë një shoqate, ai më në fund pati akses në sportelin e selisë së policisë së Parisit. Ne i kemi caktuar një takim për fund të shtatorit 2013! Ndërkohë, i armatosur me këtë thirrje për çdo viaticum, ai duhet të kujdeset për veten e tij./Shqiptarja.com