GJUHA ETRUSKE DHE PRETENDIMI QË ETRUSKJA NUK ËSHTË SHQIP ËSHTË INTRIGUES! Detajet në lajm
Zacharie Mayani, shkrimtare franceze dhe autore me origjinë Hebreo – ruse, i ka kushtuar një libër interesant enigmatikës së gjuhës etruske.
Në veprën e tij të titulluar “Les Étrusques commencent à parler” (përkthyer si “Etruskët fillojnë të flasin”), botuar në Paris në vitin 1961, Mayani eksploron gjuhën e etruskëve të lashtë.
Pretendimi se etruskët nuk flasin shqip është intrigues.
Megjithatë, duhet theksuar se etruskët kishin gjuhën e tyre, etruskishten, e cila është studiuar dhe debatuar për shumë vite. Gjuha etruske është një nga gjuhët para-romake të Italisë së lashtë, ndërsa ende studiohet marrëdhënia e saj me gjuhët e tjera.
Libri i Mayani është një përpjekje e jashtëzakonshme për rindërtimin e gjuhës. Ndonëse nuk pranohet universalisht që etruskishtja lexohej përmes shqipes, vepra e tij ofron një këndvështrim interesant për gjuhën dhe kulturën etruske. Puna e Mayani mund të jetë një pikë fillestare për këdo që është i interesuar të eksplorojë këtë qytetërim të lashtë dhe misterioz.
Me pak fjalë, ndërsa teoria e Mayani është mahnitëse, studimet gjuhësore vazhdojnë të kërkojnë sekretet e gjuhës etruske, dhe marrëdhënia e saj me gjuhët e tjera mbetet një fushë aktive kërkimi. Puna e Mayani jep një kontribut interesant në këtë diskutim dhe meriton të shqyrtohet nga kushdo që është i interesuar në historinë dhe gjuhën e popullit etrusk.
Përkthim:
“Sipas Plutarkut ishte një Tarcheti, mbret mizor i shqiptarëve, i cili, duke parë zvarritjen, urdhëroi vajzën e tij t’i bashkohej gjeniut të dinastisë. Por kjo princeshë nuk kishte shije të fortë për mitologjinë etruske dhe dërgoi, në vendin e saj, skllaven e saj Deresia
Kthehu tek mbishkrimi: pava, kryefjala e kësaj enigme, është një e kaluar (aoriste) ilire, prandaj etruskisht dhe shqip, verb, shof, shox, shoh, tashmë e studiuar më sipër, “për të parë”. Le të hapim Mann, p. 488 shof, aeroport pava. Kjo dezinencë e kaluar -va është shumë e zakonshme në etruskisht: marunuxva (“administruar”), eprdieva, (ishte pritan”), etj. Në gjuhën shqipe sufiksi -va është shenjë e aoristit të foljeve të ndryshme: blej, “blej”, bleva, etj. (M. E bardhë. Gramatikë, p. 28). Pra, Pava Tarxies- “Tarzies ka parë”. Sipas legjendës, kuptimin e shfaqjes e shpjegoi Tanaquil, gruaja e mbretit. Por, sipas pasqyrës sonë, bëhet fjalë për Tarxies, një fatsjellës, një arushqyes, i cili së pari konsultohet me mëlçinë e një viktime dhe interpreton prodigjimin fillestar në të cilin Ocresia është thirrur të japë kontributin e saj personal. ”
Pretendimi se etruskët nuk flasin shqip është intrigues. Megjithatë, duhet theksuar se etruskët kishin gjuhën e tyre, etruskishten, e cila është studiuar dhe debatuar për shumë vite. Gjuha etruske është një nga gjuhët para-romake të Italisë së lashtë, ndërsa ende studiohet marrëdhënia e saj me gjuhët e tjera.
Libri i Mayani është një përpjekje e jashtëzakonshme për rindërtimin e gjuhës. Ndonëse nuk pranohet universalisht që etruskishtja lexohej përmes shqipes, vepra e tij ofron një këndvështrim interesant për gjuhën dhe kulturën etruske. Puna e Mayani mund të jetë një pikë fillestare për këdo që është i interesuar të eksplorojë këtë qytetërim të lashtë dhe misterioz.
Me pak fjalë, ndërsa teoria e Mayani është mahnitëse, studimet gjuhësore vazhdojnë të kërkojnë sekretet e gjuhës etruske, dhe marrëdhënia e saj me gjuhët e tjera mbetet një fushë aktive kërkimi. Puna e Mayani jep një kontribut interesant në këtë diskutim dhe meriton të shqyrtohet nga kushdo që është i interesuar në historinë dhe gjuhën e popullit etrusk.
Përkthim:
“Sipas Plutarkut ishte një Tarcheti, mbret mizor i shqiptarëve, i cili, duke parë zvarritjen, urdhëroi vajzën e tij t’i bashkohej gjeniut të dinastisë. Por kjo princeshë nuk kishte shije të fortë për mitologjinë etruske dhe dërgoi, në vendin e saj, skllaven e saj Deresia
Kthehu tek mbishkrimi: pava, kryefjala e kësaj enigme, është një e kaluar (aoriste) ilire, prandaj etruskisht dhe shqip, verb, shof, shox, shoh, tashmë e studiuar më sipër, “për të parë”. Le të hapim Mann, p. 488 shof, aeroport pava. Kjo dezinencë e kaluar -va është shumë e zakonshme në etruskisht: marunuxva (“administruar”), eprdieva, (ishte pritan”), etj. Në gjuhën shqipe sufiksi -va është shenjë e aoristit të foljeve të ndryshme: blej, “blej”, bleva, etj. (M. E bardhë. Gramatikë, p. 28). Pra, Pava Tarxies- “Tarzies ka parë”. Sipas legjendës, kuptimin e shfaqjes e shpjegoi Tanaquil, gruaja e mbretit. Por, sipas pasqyrës sonë, bëhet fjalë për Tarxies, një fatsjellës, një arushqyes, i cili së pari konsultohet me mëlçinë e një viktime dhe interpreton prodigjimin fillestar në të cilin Ocresia është thirrur të japë kontributin e saj personal. ”
Burimi:
- ZACHARIE MAYANI
- Doctor de PUertrav de Pari
- Aerie Situ de l’Ail du laser
- LES ÉTRUSQUES
- COMMENCENT
- A PARLER
- OUYAASH TELUSTRE DE
- 30 HÉLIDORATUNIS ET De
- 😯 DESSINS DE L’AMEU
Libri i plot dixhital:
https://books.google.de/books?id=Hn7_EAAAQBAJ&pg=PA414…
Ndihmoi Diana Doci