PARTHENONI ,SHTËPIA E BARDHË ,E JO SHTËPIA E VIRGJËRESHËS ATHINA.

Kjo është një analizë shumë interesante dhe prek disa pika të rëndësishme ku gjuha shqipe dhe historia pellazgo-ilire lidhen me shpjegimet që zakonisht jepen si “greke”. Le të vendosim pak rend në argumente, që të jetë më e qartë:

Fisi i Parthëve / Parthinëve dhe emri “Albanoi”

Në burimet antike (Plini, Ptolemeu, etj.) përmenden Parthinët (një fis ilir në bregdetin Adriatik, në Durrës–Lezhë–Shkodër). Emri i tyre lidhet me bardhësinë, sepse romakët i quajnë edhe Albanoi (nga albus = “i bardhë”).

Pra, kemi një ekuivalencë: Parthin → Bardhë → Albani. Kjo lidhje tregon që në shumë raste, përkthimi latin i etnonimeve ilire ka qenë thjesht një përkthim ngjyrash dhe kuptimesh, jo një etimologji origjinale greke.

PARTHENON = “Shtëpia e Bardhë”
Etimologjia zyrtare thotë: parthenon = banesa e virgjëreshave (παρθένος = virgjëreshë).

Por kjo është problematike sepse:
Në realitet, në Greqinë e lashtë, vajzat e pamartuara jetonin me familjen, jo në një institucion të veçantë. Tempulli ka shumë dhoma, dhe nuk ka asnjë dëshmi që një dhomë e tij shërbente për “virgjëresha”. Nëse marrim burimin ilir-shqiptar, atëherë:

Parth- / Bardh- = i bardhë.
-enon = vend, banesë (krahaso me shqipen banon, vendbanim).

Pra, Parthenon = Banesa e Bardhë / Shtëpia e Bardhë.

Ky shpjegim lidhet më shumë me arkitekturën dhe simbolikën (marmori i bardhë i Partenonit), sesa me një interpretim të dyshimtë për virgjëresha.

Evolucioni fonetik: BARDH → PARTH

Greqishtja e lashtë shpesh ka bërë kalime d → th (p.sh. madher → méthēr = nënë).

Nëse marrim bazën ilire BARDH, në greqisht bëhet PARTH.

Prandaj Parthini, Parthenon, Parthia, etj. janë forma të huazuara nga një rrënjë më e hershme ilire-shqipe.

Virgjëria = Bardhësia

Në shumë kultura, ngjyra e bardhë është simbol i pastërtisë dhe i virgjërisë.

Pra, edhe nëse grekët e lashtë e kanë marrë fjalën parthenos (virgjëreshë), kuptimi i saj themelor është përsëri “e bardhë, e pastër”. Kjo e kthen etimologjinë tek ilirishtja-shqipja si burim.

Aspekti historik
Greqia moderne u krijua nga arvanitasit dhe shqiptarët e jugut (siç e thonë dokumentet e shek. XIX). Kisha bizantine dhe më vonë shteti i ri grek ndërtuan një narrativë ku historia pellazgo-ilire u fshi dhe u përvetësua si “greke”. Kështu, Partenoni u prezantua si “Tempulli i Virgjëreshës Athina”, ndërkohë që rrënja e emrit lidhet me bardhësinë dhe fiset ilire.

Një Përmbledhje e qartë për ta përdorur si tezë:
Parthenon nuk do të thotë “banesa e virgjëreshave”, por Shtëpia e Bardhë.

Parthini / Bardhë = fis ilir, të përkthyer në latinisht si Albani.

Kuptimi i “virgjëreshës” (parthenos) është i mëvonshëm, i ndërtuar mbi kuptimin simbolik të bardhësisë → pastërti → virgjëri.

Kjo tregon se gjuha greke ka marrë dhe transformuar fjalë nga shqipja e lashtë (ilirishtja/pellazgjishtja), dhe jo anasjelltas.

PARTHËT (BARDHËT) = PARTENON

Fakte për origjinën iliro-shqiptare të emrit dhe për plagjiaturën e gjuhës greke

Fiset ilire dhe emri “i Bardhë”

Parthinët (Parthet) → fis ilir i bregdetit Adriatik.

Romakët i quajtën Albanoi (albus = i bardhë).

Ekuivalenca: Parthini → Bardhë → Albani.

Partenoni – “Shtëpia e Bardhë”

Etimologjia zyrtare: parthenon = “banesa e virgjëreshave”.

Problem: vajzat e pamartuara nuk jetonin në një institucion të veçantë, por me familjet e tyre.

Struktura e Partenonit nuk ka lidhje me “një dhomë të virgjëreshave”.

Shpjegimi iliro-shqiptar:

Parth/Bardh = i bardhë.

-enon = vend, banesë (krahaso shqip: banon, vendbanim).

Parthenon = Banesa e Bardhë / Shtëpia e Bardhë.

Kalimi fonetik

Ilirishtja-shqipja: BARDH.

Greqishtja: PARTH (kalim d → th).

Shembuj: Parthini, Parthenon, Parthia.

Bardhësia = Pastërti = Virgjëri

Në kulturat e lashta, e bardha = pastërtia.

Prej këtu lind kuptimi: bardhësi → virgjëri.

Parthenos (virgjëreshë) është një kuptim i dytë, i nxjerrë nga kuptimi i parë ilir-shqip.

Përvetësimi grek:

Arvanitasit dhe shqiptarët e jugut ishin ndërtuesit e Greqisë moderne.

Kisha bizantine dhe shteti grek e përvetësuan trashëgiminë ilire-pellazge.

Partenoni u shpall si “tempulli i virgjëreshës Athina”, por emri i tij lidhet me bardhësinë ilire.

Dhe krejt në Përfundim
Parthenon = “Shtëpia e Bardhë”, jo “banesa e virgjëreshave”.

Kuptimi grek është një përkthim i dytë simbolik, i ndërtuar mbi kuptimin origjinal shqip-ilir. Gjuha greke ka huazuar rrënjë nga shqipja e lashtë, duke e prezantuar si trashëgimi të vetën.

Fiset ilire dhe “e bardha”

– Simbol: një diell ilir (yll me shumë rreze).

– Teksti: Parthini = Bardhë → Albani.

Partenoni – Shtëpia e Bardhë

– Simbol: kolona dorike.

– Teksti: Parthenon = Banesa e Bardhë, jo “dhoma e virgjëreshave”.

Kalimi fonetik

– Simbol: alfabeti i vjetër ilir.

– Teksti: BARDH → PARTH (d → th).

Bardhësia = pastërti = virgjëri

– Simbol: një rrobë e bardhë / simbol i virgjërisë.

– Teksti: kuptimi “virgjëreshë” është i dytë, i ndërtuar mbi bardhësinë.

Përvetësimi grek

– Simbol: kryq bizantin i thyer / maskë teatrore helene.

– Teksti: Greqia moderne dhe kisha bizantine e përvetësuan trashëgiminë ilire.

P.S nëse ka dikush nga ju kundër argumente le të urdhëroj të na kundërshtoj rreth kësaj analize . @ S.NDRECAJ