Culja Dyare dhe Furka Ilire

Përmendja e “Culja Dyare” dhe “furka ilire” tregon për traditat e vjetra të punimit të leshit dhe të tekstilit në këtë rajon, si dhe fyelli i bariut që kanë rrënjë të thella në kulturën ilire.

Është shumë e lehtë që një vend të ketë një të kaluar që ishte një pengesë e tillë për zhvillimin e bujqësisë dhe të gjitha industrive të bazuara në të, si Bosnja dhe Hercegovina.

◆Marrja e të gjithë tokave nga pushtuesit osmanë i vuri në situatën më shtypëse vendasit, të cilët për shkak të injorancës apo lidhjes me tokën e tyre amtare nuk donin të emigronin ose nuk donin të mohonin besimin e etërve të tyre.

Thelbi kryesor i këtij teksti është se kultura dhe ekonomia e ilirëve kanë pasur një ndikim të madh në rajonin e Bosnjës dhe Hercegovinës, duke u ruajtur në tradita të ndryshme, si bujqësia, blegtoria, punimi i drurit, tekstili dhe muzika ilire.

◆Gjithashtu, theksohet se pushtimi osman ndikoi negativisht në zhvillimin ekonomik të rajonit, veçanërisht në bujqësi dhe industri. Marrja e tokave dhe shtypja e popullsisë vendase krijoi një situatë ku shumë banorë nuk kishin mundësi të zhvilloheshin ekonomikisht, por megjithatë, ata ruajtën identitetin dhe traditat e tyre.

◆Në këtë kontekst, përmendja e “Culja Dyare” dhe “furkës ilire” si mjete për përpunimin e leshit dhe muzikën ilire si fyelli i bariut apo edhe lahuta dhe Okarina ilire tregon se zanatet dhe traditat ilire mbetën të pranishme në histori dhe u dokumentuan nga studiues të huaj.Në përgjithësi, teksti nënvizon trashëgiminë e pasur kulturore dhe ekonomike të ilirëve dhe sfidat historike që kanë ndikuar në zhvillimin e rajonit.