Marin Mema: Jabllanica dhe Toplica e banuar me shumicë shqiptare

Toplica e Jabllanica kanë qenë të banuara me shumicë shqiptare për çudi gjejmë fakte dhe të dhëna edhe te disa autorë serb. Kurshumlia ka qenë çerdhe shqiptare në të ka jetuar dhe sunduar vet shqiptari i pastër.

Këtu kanë jetuar më të tmerrshmit drejt me thënë të pavarur.

Kurshumlia ishte vend shqiptar sipas Mita Rakiqit me për fundimin e luftës ruso Turke 1876 1878, gjegjësisht edhe dëbimin e shqiptarëve nga Toplica e Jabllanica dhe viset tjera të trevave të banuara me shqiptar krye shefi i repartit operativ pranë komandës qendrore të ushtrisë serbe gjenerali Kosta Protiq shtabi i të cilit ishte në Nish i mori disa hapa me qëllim të njohjes gjegjësisht hulumtimit sa më të mirët tre vave sipas tij të çliruara nga Perandoria Osmane.

Ndër kohë ai caktoi disa personalitete për të hulumtuar gjendjen agrare juridike atë monumentale të arkitekturës mandej shëndetësinë arsimin dhe çështjet tjera. Generali Protiq e caktoi edhe Mita rakiqin të hulumtonte gjendjen e përmendoreve të letërsisë së vjetër serbe dhe për këtë të për piloj raporte zyrtare për këtë detyrë ai ishte shumë i përshtatshëm.