Mbretëria ilire e Noricum dhe kryeqyteti i sajë Noreia !
Shkruan: Shqipe HOXHA
Rreth 300 BC, disa fise ilire dhe Celtic u bashkuan së bashku në Mbretërinë e Noricum, të përqendruara në kryeqytetin Noreia, mundësisht të vendosura në pellgun, Zollfeld pranë qytetit te mëvonshme romake të Virunum.
About 300 BC, several Illyrian and Celtic tribes joined together in the Kingdom of Noricum, centered on the capital Noreia, possibly located in the Zollfeld basin near the later Roman city of Virunum.
Noreia është një qytet i lashtë i humbur në Alpet Lindore, më shumë gjasa në Austri jugore. Ndërsa sipas Jul Cezari ajo është e njohur si kryeqytetin i mbretërisë Celtice e Noricum. Tashmë si një qytet i humbur nga Plini Plaku (AD 23 – AD 79). Vendndodhja e Noreia nuk është vërtetuar nga studiuesit moderne.
Noreia is an ancient lost city in the Eastern Alps, most likely in southern Austria. While according to Julius Caesar it is known to have been the capital of the Celtic kingdom of Noricum, it was already referred to as a lost city by Pliny the Elder (AD 23 – AD 79). The location of Noreia has not been verified by modern researchers.
I njohur për prodhimin e kripës dhe hekurit, Mbreteria ka mbajtur marrëdhënie intensive tregtare me popujt etrusk gjatë shekujve duke zgjeruar kufijtë e sferës së saj deri në Danub në veri.
Perandoria Romake inkorporuar Noricum, përveç selisë administrative të Virunum, qytetet e Teurnia, Santicum (Villach) dhe Iuenna (Globasnitz) u ngrit si qendra të kulturës romake.
The Roman Empire incorporated Noricum in 15 BC. Beside the administrative seat of Virunum, the cities of Teurnia, Santicum (Villach) and Iuenna (Globasnitz) arose as centres of Roman culture.
The Noricum province remained strategically important as a mining area for iron, gold and lead and as an agricultural region. In the reign of the Emperor Diocletian (245–313) Noricum split into two provinces: Teurnia became the administrative seat of Noricum mediterraneum (“landlocked Noricum”, the district south of the Alpine crest). Teurnia also became an Early Christian episcopal see.
Provincat Noricum Mbetur rëndësi strategjike si një zonë minerare për hekuri, ari, plumbi dhe si një rajon bujqësor. Gjatë mbretërimit të perandorit Dioklecianit (245-313) Noricum ndarë në dy provinca: Teurnia u bë selia administrative e Noricum MEDITERRANEUM ( “Noricum pa dalje në det”, distrikti në jug të kreshtë Alpine). Teurnia gjithashtu u bë një peshkopi e hershëme krishtere
a11.Carriage (to the underworld?) from a Roman tomb at Virunum. Today on the south wall of Maria Saal village church, transmeton FishMedia.info.
a22.Virunum’s Amphitheatre, southern part, near Maria Saal, with Zollfeld and Ulrichsberg
a33.Medallion with Prunner’s inscription
a44.Stele in memory of C. Iulius Censo and Iulia Privata
a55.Ornamental slab
a26 The Amphitheatre of Virunum, northern part
Shqipe Hoxha