4406 huazime turke të evidentuara / Gjuha shqipe dhe fjalët e huazuara turke

Tek një punim për gradë shkencore: “Doktor” në gjuhësi, specialiteti: Leksikologji, emrat e të cilëve për etike nuk po i përmendim, i punuar më 2015 mbështetur kryesisht në fjalorin e Tahir Dizdarit dhe përpunimeve nga Topalli Kolec i drejtohen Akademisë së Shkencave për mbrojte doktorature “duke na ofruar merita” mbi këtë fjalor, i cili deklaron:

4406 huazime turke të evidentuara në gjuhën shqipe, ku rreth 2842 huazime turke janë të përbashkëta me serbishten, 2642 me rumanishten, 1756 me bullgarishten dhe 1962 me greqishten.

Sipas kësaj llogarie akademikiane ne shqiptarët mbajmë numrin rekord të huazimeve turke me 4406 fjalë, dhe ne sot po sjellim një prej tyre, e cila ‘bërtet dhe bën muu’ se kjo fjalë është e artë shqipe.

Kemi të bëjmë pikërisht me fjalën #Defter”

Dhe duke ju referuar fjalorit: AN HISTORICAL ALBANIAN – ENGLISH DICTIONARY Author of “A Short Albanian Grammar”, etc. Stuart E. Mann, M.A. –

Gjejmë aty fjalët shqipe me shpjegimet përkatëse:

– Dies,m.4 learned man. Savant K. cf dijës, dietar = dijetar, q. v. L.

– Dietë, f. diet; ~ (por dhe Dihet)

– Dif, def: divi, m. 2. giant, monster bsh. L

– Difis, v. la. Ruin; -em mp. Be exhausted; deaspair Va.

– Difter = defter, q. v.; -i f. diphtheria

– Diftesë, f. 1. Ticket, pass; certificate Mn. P.; expression, Bsh.

– Diftim, m. 2. = dëftim, q. v. P. D. W.

– Diftoj, v. 3o. = #dëftoj, q. v. Bl. X. D. A. P. W.

– Diftore, f. 5. indicative (#gram) = Dëftore

– Diftuer, ori, m. (gram) indicative Bsh.; (2) = defter.

Pra vihen re qartë fjalët shqipe, di, dije (bën me dije} Diell } dëften, ashtu si dëftesa shkollore e cila na dëften; na dëfton, na tregon përmbajtjen rezultatet tona, e jo vetëm kaq por në gjuhësi (gramatike) ashtu siç e pamë edhe në fjalorin e mësipërm, kemi fjalën shqipe mbi foljet e saj, mënyrën #dëftore, mbi kryerjen e një veprimi në çdo kohë.

Gjuha shqipe di, bën me dije, dëften se ajo është një gjuhë e lashtë, mbi të cilën janë degëzuar plot gjuhë të tjera IE si bija të saj dhe jo kurrësesi huamarrëse prej tyre, të paktën mbi fjalët, fjalorin e saj bazik – Jo.

Aleksander Hasanas

Ref:

– VECORI-TE-TURQIZMAVE-NE-GJUHEN-SHQIPE. pdf

– AN HISTORICAL ALBANIAN – ENGLISH DICTIONARY Author of “A Short Albanian Grammar”, etc. Stuart E. Mann, M.A.

Scroll to Top